مقدمه دانش بشر در زمينههاي زيستشناسي و زيستفناوري توليد مثل در دهههاي اخير پيشرفت گسترده و قابل توجهي يافته است. اين تحول با بهكارگيري تكنيكهاي باروري خارج رحمي به دوران جديدي وارد شد و در پي آن، دانش زيستشناسي توليد مثلي و فناوريهاي كمكباروري از رشدي فزاينده و چشمگير برخوردار شد. در نتيجه، پژوهش بر روي گامت و رويانهاي حاصل از باروري آزمايشگاهي، دغدغههاي اخلاقي ويژهاي را پديد آورد. پژوهش بر روي گامت و رويان انساني، بهواسطهي انتساب آن به انسان - که واجد کرامت است – با ملاحظات و الزامات اخلاقي ويژهاي توأم است که در اين راهنما مورد اشاره قرار گرفتهاند. پژوهشگران بايد علاوه بر اين راهنما از ساير قوانين و مقررات کشور شامل راهنماي عمومي اخلاق در پژوهش و ديگر راهنماهاي اختصاصي اخلاق در پژوهش کشور آگاه باشند و آنها را رعايت کنند. مفاد اين راهنما ناظر بر تمامي پژوهشهايي است که بر روي گامت يا رويان آزمايشگاهي (تا پيش از ايجاد بارداري) انجام ميگيرند.
فصل اول: کرامت انساني
1-هيچپژوهشينبايدبررويرويان يا گامتانسانانجامشود، مگرآنكهبراي سلامت باروري يا ساير جنبههاي سلامت انسان ضروري باشد وجايگزينمناسبديگريبرايرويان يا گامتانسانيوجودنداشتهباشد.
2-هر گونه خريد يا فروش گامت يا رويان انساني، يا استفادهاز روياني که از طريق روابط تجاري بهدست آمده باشد ممنوع است.
3-توليدرويانانسانبا هدف پژوهشيممنوعاست. پژوهش بر روي رويانتنهادرصورتيقابلقبولاستکهآنرويانها بهقصددرمانناباروريوتوليدمثلتوليدشده باشند وازرويانهاي اضافيباقيمانده براي پژوهش استفاده شود.
تبصره: در مورد شبيهسازي پژوهشي- درماني، توليد رويان انساني با هدف درماني و در صورتي که روش جايگزيني براي توليد سلول بنيادي مورد نظر در دسترس نباشد، مجاز است.
4-القاي تخمکگذاري و استحصال تخمک از بدن انسان تنها براي پژوهش ممنوع است. از تخمکهايي براي پژوهش بايد استفاده شود که با هدف باروري القا و استحصالشده و در پايان فرايند کمک باروري زياد آمده باشند، يا در خارج از بدن (براي مثال، از سلولهاي بنيادي) حاصل شده باشند.
5-انجام پژوهشهايي کهمستلزمآسيبياتخريبرويانهستند،بررويرويانهايباسنبيشتراز 14 روزپسازلقاح، ممنوعاست (در موارد فوق، مدت زماني كه رويان منجمد شده است در نظر گرفته نميشود).
تبصره: دستکاري (شامل بيوپسي) از روياني که قرار است منجر به بارداري شود، با هدف درماني براي همان رويان، بلامانع است.
7-پژوهش با اهدافزير بر روي گامت يا رويان انسان ممنوع است:
1-7 بهنژادي
2-7 بهسازي ژنتيکي و توانافزايي
3-7توليدموجوداتهيبريد يا کايمرايانسانوحيوان
4-7 تغيير محتواي ژنتيكي گامت يا رويان انسآنکه قرار است به رحم منتقل شود، مگر با هدف پيشگيری از بيماری يا درمان
5-7 شبيهسازيتوليدمثليانسان
فصل دوم: رضايتآگاهانه و رازداري
8-از آنجايي که رويان حاصل از گامتهاي زوجين است و نميتوان به آن نام فرزند را اطلاق نمود، رضايت شرکت در پژوهش بايد از زوجيني گرفته شود که از گامت آنها براي ايجاد رويان استفاده شده است. در اين راهنما به زوجين مذکور، صاحبان رويان گفته ميشود.
9-هر گونه پژوهش بر روي رويان انساني نياز به اخذ رضايتنامه از صاحبان رويان و کسب مجوز کميتهي اخلاق در پژوهش دارد.
10-صاحبان رويان بايد آگاه شوند که فرايند اطلاع رساني و اخذ رضايت براي شركت در پژوهش كاملاً از روند درمان ناباروري مجزاست و درمان منوط به چنين رضايتي نيست. ذکر اين نکته در تمامي طرحنامههاي پژوهشي ضروري است.
11-صاحبان رويان ميتوانند در هر زمان رضايت خود را براي استفاده از رويان در پژوهش پس بگيرند. پس گرفتن رضايت فقط ميتواند تا قبل از انتقال رويان به رحم باشد.
12-صاحبان رويان حق ندارند که استفاده از رويان اهدايي خود را به افراد خاصي محدود کنند.
پژوهشگران بايد اطلاعات مربوط به منشأ زيستشناختي گامتها و رويانها را دقيقاً ثبت كنند. در اين ميان حفظ صحت و رعايت خصوصي بودن اطلاعات فوق ضروري است.
فصل سوم: مواردي که پژوهش روي رويان منجر به بارداري مي شود
1- در اينگونه پژوهشها بايد زيانهاي احتمالي شركت در پژوهش در قياس با منافع آن براي فرزند حاصل قابل توجيه باشد. در پژوهشهايي كه فقط براي بهدست آوردن اطلاعات جديد است، امكان هر گونه خطر افزودهاي غير قابل پذيرش است.
2- پژوهشگران بايد اطمينان حاصل کنند كه احتمال هر گونه عوارض ناخواسته براي رويان و يا مخاطرات طولانيمدت براي سلامت فرزند حاصل، در کمترين حد ممكن است.